Terug
Gepubliceerd op 01/10/2025

Besluit  Gemeenteraad

do 25/09/2025 - 20:00

PUNT BIJ HOOGDRINGENDHEID - DIENST FINANCIEN - HVZ RIVIERENLAND - DOTATIES 2026-2031

Aanwezig: Anita Ceulemans, voorzitter
Jeroen Baert, burgemeester
Tom Dewandelaere, Rik Rottger, Tibo Roekaerts, Linde Peeters, Andy Janssens, schepenen
Patrick Marnef, Hans Verreyt, Nourdine Elkaouakibi, Eddy Van Der Taelen, Christel De Coninck, Ann De Smedt, Fatiha Haouat, Carla Herremans, Johan Van Limbergen, Ali Manzo, Maaike De Maeyer, Rudy Van Rompaey, Hans Heeman, Kimberly Van Assche, Steffen De Langhe, raadsleden
Ilias El Hajjami, Vertrouwenspersoon
Lize Van Dijck, algemeen directeur
Verontschuldigd: Yani Brems, Heidi Verhoeven, Marleen De Ridder, raadsleden
Afwezig: Joel Assoba, Vertrouwenspersoon
Voorgeschiedenis

Zoneraad 4 juli 2025: goedkeuring gemeentelijke dotaties 2026-2031

Feiten en context

De nieuwe bestuursploeg van brandweerzone Rivierenland diende opnieuw het bedrag van de gemeentelijke dotaties te bepalen. Om deze beslissing voor te bereiden, werd in de schoot van de zoneraad een werkgroep Financiering opgericht, met afvaardiging vanuit de zoneraad en de zoneleiding.

De zoneraad van 4 juli 2025 bereikte een akkoord over de gemeentelijke dotaties voor de periode 2026-2031. Deze zijn als volgt samengesteld:

  • 27.483.368 euro per jaar exploitatiedotatie
  • 500.000 euro per jaar investeringsdotatie

De zoneraad van 5 september 2025 bereikte een akkoord over de verdeling over de gemeenten van deze bedragen. De bestaande verdeelsleutel op basis van het inwonersaantal wordt voor 75% gehandhaafd. Voor de periode 2026-2031 wordt het inwonersaantal van 1 januari 2025 als basis gehanteerd. De overige 25% is een berekening op basis van diverse bijkomende parameters, zoals oppervlakte, kadastraal en belastbaar inkomen en risico’s op het grondgebied van de gemeente. Deze parameters zijn afkomstig uit de Wet op de Civiele Veiligheid.

Met dit besluit schrijft de gemeente het voorziene jaarlijkse bedrag in de gemeentelijke begroting in voor de hele bestuursperiode.

Adviezen en argumenten

Alvorens de ontwerpbegroting voor het dienstjaar 2026 aan de zoneraad te kunnen voorleggen voor goedkeuring dienen de 18 gemeenteraden de dotaties voor de jaren 2026-2031 goed te keuren. De wettelijk voorziene timing voor goedkeuring van de gemeentelijke dotaties in de gemeenteraad is uiterlijk 1 november 2025. Een goedkeuring van dotaties in de gemeenteraden is tevens van belang in het kader van de financiering van de hulpverleningszone voor de financiering van werkingskosten en personeelsuitgaven, en in het vervolledigen van de gemeentelijke begroting en meerjarenplanning 2026 - 2031. 

De totale gemeentelijke dotaties, zoals goedgekeurd door de zoneraad van 4 juli 2025, is enerzijds samengesteld uit een basisdotatie en investeringsdotatie:

  • 27.483.368 euro per jaar exploitatiedotatie
  • 500.000 euro per jaar investeringsdotatie

Bij de aanvang van de legislatuur werd de zoneraad geïnformeerd over de uitdagingen van de komende legislatuur:

  • De voorziene SLA effectief overal realiseren. Vooral in Lier en Heist-op-den-Berg staat die onder druk.
  • De bemanning van de ziekenwagens volgens de vernieuwde norm van FOD Volksgezondheid realiseren.
  • (Dag)beschikbaarheid van onze posten door vrijwilligers staat onder druk.
  • De leeftijd van de operationele medewerkers, ongeacht het statuut, is eerder hoog.
  • Gepresteerde permanentie-uren door vrijwilligers en gepresteerde OPT OUT uren voor permanentie door beroeps zijn hoog.
  • Aanwerving vrijwillige brandweerlieden is een prioriteit.

Op basis hiervan werden een aantal beleidsvoorstellen voorbereid. Wanneer de zone tegemoet wil komen aan de huidige uitdagingen, is hiervoor 9 miljoen euro extra per jaar nodig overeenkomstig de voorstellen van het Technische Commissie.

Bijkomend werd berekend dat verderzetting van het huidige beleid er 6,25 miljoen bijkomend per jaar nodig is. Dat bestaat erin iedereen die vandaag in dienst is te verlonen, het aanwezige materiaal te onderhouden en minimaal de investeringen van de vorige legislatuur voort te zetten, waarbij uit een vergelijkende studie van de brandweerzones blijkt dat wij inzake exploitatie de 8ste en inzake investeringen de 3de goedkoopste zone van België zijn.

Op basis van de inspanningen van de werkgroep Financiering, werd de gewenste jaarlijkse meerkost van 9 miljoen gereduceerd tot een jaarlijkse meerkost van 2.369.998,- euro.

We geven mee dat de stijging van het exploitatiebudget reeds rekening houdt met een aantal maatregelen/parameters die de zoneraad op 4 juli 2025 goedkeurde:

  • Parameters:
    • Alle signalen wijzen in de richting dat 1.100.000 euro extra federale dotaties realistisch zijn. Daarnaast is een hogere financiering van 1.130.000 euro voor DGH te verwachten. In dat geval dient wel aan de normen voldaan te worden, en de inschakeling van beroepsambulanciers kadert daarin.
    • Een verhoging van retributies vanaf 1 januari 2026, met als inschatting 500.000,- euro per jaar meer aan inkomsten.
    • De financiering van investeringen in materiaal zal gebeuren met de eerder bepaalde investeringsdotatie van maximaal 500.000 euro. De rest van materiaalkost investeringen wordt gefinancierd met leningen. De financiering van nieuwbouwkazernes en renovatie van kazernes zal verder gebeuren met de eerder goedgekeurde leningen door de brandweerzone.
    • De kost van eventuele bodemsanering nav PFAS vervuiling is niet in rekening gebracht.
    • Maatregelen:
      • Behoud van de SLA
      • De zoneleiding heeft de opdracht de uitdagingen op het vlak van SLA/dekking, beschikbaarheid medewerker, bestaffing ziekenwagens, inzetbaarheid medewerkers en werkbelasting uit te werken.
      • Een verhoging van het investeringsbudget om terug bij te bouwen op het vlak van voertuigen, materieel en gebouwen. De afgelopen jaren was er immers een onder investering en die opmerking werd eerder al geformuleerd door Binnenlandse Zaken. Tegelijkertijd is er een aangepast investeringsplan van voertuigen door verlenging afschrijftermijn, geen technische hoogtewerkers, verlaging van aantal voertuigen. Deze simulatie levert een gemiddelde nood aan investeringen van 3,9  miljoen per jaar ipv 4,7 miljoen. Er wordt opgemerkt dat door de voorziene aanpassingen uitval van voertuigen kan stijgen, en dat de beperking van reservevoertuigen impact kan hebben (vooral bij de inzet van een MFAP). Dit zal (tijdelijke) verschuivingen van voertuigen met zich meebrengen.

De zoneraad van 5 september 2025 bereikte een akkoord over de verdeling over de gemeenten van deze bedragen. De bestaande verdeelsleutel op basis van het inwonersaantal wordt voor 75% gehandhaafd. Voor de periode 2026-2031 wordt het inwonersaantal van 1 januari 2025 als basis gehanteerd. De overige 25% is een berekening op basis van diverse bijkomende parameters, zoals oppervlakte, kadastraal en belastbaar inkomen en risico’s op het grondgebied van de gemeente. Deze parameters zijn afkomstig uit de Wet op de Civiele Veiligheid.

De vastlegging van de dotaties voor een periode van 6 jaar betekent dat er in het begin van de legislatuur de zone in verhouding meer middelen ter beschikking krijgt. Dit dient echter om de tekorten van de stijgende kosten van de volgende jaren op te vangen via de overdrachten van de vorige jaren. Bijgevolg worden die overschotten niet terug gestort naar de gemeenten.

Dit heeft het voordeel dat er niet jaarlijks (moeilijke) discussies moeten gevoerd worden, en dat er – zowel voor gemeenten als voor de zone – duidelijkheid is voor een langere periode.

Dit heeft echter als nadeel voor de zone dat er vanuit de gemeenten wordt verwacht dat de brandweerzone binnen de afgesproken portefeuille blijft. Uitzonderlijke omstandigheden - zoals een extreme indexering - dient dan - onder de vorm van besparing - door de brandweerzone opgevangen te worden. Dit is in de voorbije legislatuur de realiteit geweest.

Het tijdsschema voor de goedkeuring van de begroting van de hulpverleningszone voor het dienstjaar 2026 is als volgt:

  • zoneraad 5 september 2025: aktename ontwerpbegroting
  • toelichting gemeenteraadsleden. De uitnodiging werd door de zonesecretaris bezorgd aan de algemeen directeurs in de week van 25 augustus 2025. De digitale toelichting over de begroting is voorzien op 22 september 2025.
  • zoneraad 3 oktober 2025: goedkeuring ontwerpbegroting

Dit tijdschema kan enkel gehandhaafd worden indien alle gemeenteraden hun goedkeuring verleend hebben aan de gemeentelijke dotaties voor de komende jaren.

Concreet betekent dit dat de beslissingen van de gemeenteraden bekend moeten zijn bij de zonesecretaris op 2 oktober 2025.

Financiële weerslag

Financiële weerslagen van toepassing: NEEN

Visum (financieel advies) van toepassing: NEEN

Juridische gronden

-        Het Decreet over het Lokaal Bestuur van 22 december 2017 en latere wijzigingen, inzonderheid artikel 40 betreffende de bevoegdheden van de gemeenteraad.

-        Het Decreet over het Lokaal Bestuur van 22 december 2017 en latere wijzigingen, inzonderheid artikels 326 tot en met 335 betreffende het bestuurlijke toezicht

-        De wet van 29 juli 1991 betreffende de uitdrukkelijke motiveringsplicht van bestuurshandelingen, en latere wijzigingen

-        Het Bestuursdecreet van 7 december 2018, hoofdstuk 3 – Toegang tot bestuursdocumenten, art. II.26 tot en met II.51

-        WET VAN 15 MEI 2007 BETREFFENDE DE CIVIELE VEILIGHEID. (B.S. 31.07.2007) en (erratum 01.10.2007): Art. 68.* § 1. De gemeentelijke dotatie wordt ingeschreven in           de uitgaven van elke gemeentebegroting. Zij wordt ten minste in twaalfden uitbetaald. [Vervangen bij W. van 19 april 2014, art. 23, 1° (inw. 2 augustus 2014) (B.S.                   23.07.2014) § 2. De dotaties van de gemeenten van de zone worden jaarlijks vastgelegd door de raad op basis van een akkoord, bereikt tussen de verschillende                         betrokken gemeenteraden. Het akkoord wordt bereikt ten laatste op 1 november van het jaar voorafgaand aan het jaar waarvoor de dotatie bestemd is.

-        Ministriële omzendbrief van 24 september 2024 betreffende de onderrichtingen voor de opmaak van de begroting van de hulpverleningszones voor 2025 en de bijhorende           begrotingswijziging

Bijlagen

Compromis dotaties 2026-2031 n.a.v. zoneraad d.d. 5 september 2025

Powerpoint Begroting 2026 & Meerjarenplanning 2026 - 2031 Brandweerzone Rivierenland

Publieke stemming
Aanwezig: Anita Ceulemans, Jeroen Baert, Tom Dewandelaere, Rik Rottger, Tibo Roekaerts, Linde Peeters, Andy Janssens, Patrick Marnef, Hans Verreyt, Nourdine Elkaouakibi, Eddy Van Der Taelen, Christel De Coninck, Ann De Smedt, Fatiha Haouat, Carla Herremans, Johan Van Limbergen, Ali Manzo, Maaike De Maeyer, Rudy Van Rompaey, Hans Heeman, Kimberly Van Assche, Steffen De Langhe, Ilias El Hajjami, Lize Van Dijck
Voorstanders: Anita Ceulemans, Jeroen Baert, Tom Dewandelaere, Rik Rottger, Tibo Roekaerts, Linde Peeters, Andy Janssens, Patrick Marnef, Hans Verreyt, Nourdine Elkaouakibi, Eddy Van Der Taelen, Christel De Coninck, Ann De Smedt, Fatiha Haouat, Carla Herremans, Johan Van Limbergen, Ali Manzo, Maaike De Maeyer, Rudy Van Rompaey, Hans Heeman, Kimberly Van Assche, Steffen De Langhe
Resultaat: Goedgekeurd met eenparigheid van stemmen.
Besluit

Art. 1: De gemeenteraad gaat akkoord voor de dienstjaren 2026-2031 met een jaarlijkse exploitatiedotatie van 1.190.497 euro en een jaarlijkse investeringsdotatie van 21.658,5 euro aan Hulpverleningszone Rivierenland en zal dit inschrijven in het gemeentelijke meerjarenplan.

Art. 2: Deze beslissing wordt ter kennisgeving overgemaakt aan de zonesecretaris van Hulpverleningszone Rivierenland.